Naveli su da je zahtjev beranskog tužilaštva za privremeno oduzimanje spomen obilježja Đurišiću mitropolitu budimljansko-nikšićkom Metodiju ocijenjen osnovanim.
Vanraspravno vijeće Osnovnog suda u Beranama prihvatilo je danas žalbu beranskog tužilaštva i naložilo policiji da privremeno ukloni spomenik četničkom komandantu Pavlu Đurišiću, rečeno je “Novostima” iz beranskog suda.
Naveli su da je zahtjev beranskog tužilaštva za privremeno oduzimanje spomen obilježja Đurišiću mitropolitu budimljansko-nikšićkom Metodiju ocijenjen osnovanim.
Time je preinačena odluka sudije Osnovnog suda u Beranama Dubravke Popović, koja je u petak, po peti put, odbila zahtjev tužilaštva za privremeno oduzimanje spomenika saradniku okupatora u Drugom svjetskom ratu.
„Sud je naložio privremeno oduzimanje pomenutog spomen-obilježja iz prostorija i drugih objekata koji su sastavni dio manastira Đurđevi stupovi, jer se isti predmet može koristiti kao dokaz u krivičnom postupku protiv okrivljenog Vujadina Dobrašinovića za krivično djelo ranjavanje i nezakonito postavljanje spomen-obilježja kao saučesnika iz čl. Crne Gore“, pišu Vijesti u saopštenju dostavljenom redakciji.
Navodi se i da je Metodije dužan da preda Đurišićevu statuu “koja se nalazi u prostorijama i drugim objektima koji su sastavni dio manastira Đurđevi Stupovi u Beranama”.
“Ako odbije, može biti kažnjen novčanom kaznom do 1.000 eura, a u slučaju daljeg odbijanja može biti i zatvorski”, dodaje se.
Navedeno je i da se oduzeti spomenik predaje na čuvanje beranskoj policiji, koja izvršava rješenje suda o oduzimanju spomenika ratnom zločincu.
“Vijesti” su sredinom oktobra pisale da je sudija Popović gotovo svaki put kada je odbijala zahtjeve tužilaštva na drugačiji način obrazlagala svoje odluke.
Zahtjev ODT-a je prvi put odbijen 11. septembra, drugi put 29. septembra, zatim 13. oktobra, zatim 15. oktobra i konačno 7. novembra.
Tužilaštvo u Beranu podiglo je 15. avgusta optužnicu protiv Vujadina Dobrašinovića zbog sumnje da je nezakonito postavio spomenik. Nakon što je policija krajem avgusta obavijestila tužilaštvo da se spomenik nalazi u manastiru Đurđevi stupovi u Beranama, tužiteljica Amra Sujković je 28. avgusta, a potom i 2. septembra zatražila od suda da naloži privremeno oduzimanje statue igumanu manastira, smatrajući to krivičnim djelom.
Popovićeva je 11. septembra, kada je prvi put odbila zahtev, kao razlog za odluku navela da Dobrašinović „nije ni vlasnik ni posed te stvari“, te da spomenik nije pomerio i odneo na drugo mesto, odnosno u manastir.
Nakon što je tužilaštvo ponovo uložilo žalbu beranskom sudu, vanraspravno vijeće je 17. septembra odlučilo da predmet vrati na ponovno odlučivanje. Popović je potom 29. septembra doneo novu odluku, ali sa istim ishodom – ponovo je odbijen zahtev tužilaštva, ali iz drugog razloga. Sudija je u obrazloženju navela da je zahtjev neosnovan u skladu sa članom 90a Zakona o krivičnom postupku, tvrdeći da ona, kao prvostepena sudija, ne može donijeti odluku o privremenom oduzimanju spomenika, već da je to posao istražnog sudije, te da mu se tužilaštvo obrati, prenose Vijesti.
Tužilaštvo je ponovo uložilo žalbu, a vanraspravno vijeće suda je 1. oktobra poništilo odluku sudije i naložilo privremeno oduzimanje spomen-obilježja Đurišiću. Istog dana policija je postupila po rešenju, a potom ih je iguman Trpčevski dočekao u manastiru Đurđevi stupovi. Nakon što policija nije pronašla statuu u konaku manastira, Trpčevski je telefonom kontaktirao mitropolita budimljansko-nišićkog Metodija, koji je policiji rekao da “u manastiru postoje prostorije od kojih samo on ima ključ”.
Tužilaštvo je nedelju dana kasnije zatražilo od suda da donese rešenje kojim se Metodiju naloži predaja spomenika “koji se nalazi u konaku manastira…”, a 10. oktobra ispravilo je taj predlog navodeći da se statua odnese “iz prostorija i drugih objekata koji su sastavni deo Đurđevih Stupova”. Međutim, 13. oktobra Popović je ponovo odbio zahtjev ODT-a.
Istog dana, tužilaštvo je podnelo novi zahtev u kojem se navodi da im je policija poslala obaveštenje da je iguman Trpčevski naveo da je Metodije jedini nadležan i odgovoran za manastirsku ložu, te da je iznenađujuće da se sud bavi „navođenjem navoda iz zahteva tužilaštva, a ne konkretno razloga koji su navedeni u zahtevu“.
Međutim, Popovićeva je 15. oktobra po četvrti put odbila zahtjev tužioca, navodeći da odluku o oduzimanju spomenika može donijeti samo istražni sudija, iako su joj iz vanraspravnog vijeća Osnovnog suda i tužilaštva rekli da to nije tačno. Tužilaštvo je tog dana podnijelo prijavu u kojoj se ističe da je nesporna činjenica da policija nije mogla ući u sve prostorije manastira Đurđevski stupovi, jer ključ od njih ima samo Metodije, pa stoga ne može utvrditi gdje se spomenik nalazi.
Sredinom avgusta bronzana statua sa likom ratnog zločinca premještena je u konak manastira. Spomenik je tu prenesen iz crkve u Gornjoj Zaostri, gdje je premješten nakon što je skinut sa postolja u tom beranskom selu, gdje je otkriven 8. avgusta.
Spomenik Đurišiću je otkrio Metodije, uz intoniranje srpske himne, a istog dana u popodnevnim časovima statua je uklonjena. Ilegalni natpis su potom mještani uklonili prema, kako tvrde, “prethodnom dogovoru s policijom”. Nadležna inspekcija je naknadno, uz asistenciju policije, srušila postament simbola.
Otkrivanje spomenika izazvalo je burne reakcije u javnosti, posebno nakon napada na ekipe “Vijesti” i “Pobjede” koje su pokušale da snime uklanjanje Đurišićeve statue od strane mještana Gornjeg Zaostra.
Vrhovni četnički vojvoda Dragoljub Draža Mihailović je 1941. imenovao Đurišića za jednog od komandanata četničkih snaga u Crnoj Gori. U narednim mjesecima, prema brojnim istorijskim izvorima, počinje intenzivna Đurišićeva saradnja sa talijanskim, a potom i njemačkim okupatorima, pri čemu su njegovi četnici u više navrata masakrirali civilno stanovništvo.
Postament za spomenik Đurišiću postavljen je u Gornjem Zaostru 2002. godine, a spomen-kompleks je podignut 2013. godine. Međutim, oba su srušena.
