Godinama su astronome širom svijeta zbunjivali neobični radio impulsi koji su iz svemira prema Zemlji stizali u gotovo savršenom ritmu, svakih 125 minuta. Pravilnost tih signala bila je toliko neuobičajena da su se pojavljivale i špekulacije o mogućem porijeklu izvan naše planete. Najnovija istraživanja, međutim, pokazala su da se iza svega krije rijetka kosmička pojava, odnosno specifična interakcija dvije zvijezde u dalekom svemiru.
Zemlju su tokom godina pogađali impulsi u razmaku od nešto više od dva sata. Iako su mnogi u početku razmišljali o eventualnoj poruci neke udaljene civilizacije, naučnici su utvrdili da izvor ima prirodno objašnjenje. Signali dolaze iz sistema koji se nalazi na udaljenosti od oko 1.645 svjetlosnih godina, gdje se bijeli i crveni patuljak kreću u izuzetno bliskoj orbiti.
Zbog te blizine njihova magnetska polja se isprepliću i stvaraju snažne radio talase koji bez prepreka putuju sve do naše planete. Ovaj sistem nosi oznaku ILTJ1101 i već duže vrijeme je predmet interesovanja astrofizičara, jer pruža rijedak uvid u ponašanje zvijezda i magnetnih pojava u binarnim sistemima.
Do otkrića izvora signala došlo se zahvaljujući timu astronoma koji je predvodila dr. Iris de Ruiter sa Univerziteta u Sydneyju. Tokom 2024. godine, analizirajući arhivirane podatke iz Nizozemske, uočila je neobičan signal koji je na Zemlju stigao još 2015. godine. Riječ je o podacima dobijenim pomoću sistema LOFAR, najveće svjetske mreže radio teleskopa za niskofrekventna posmatranja.
Nakon dodatnog pregleda istog dijela neba, otkriveno je još šest sličnih radio impulsa, od kojih je svaki trajao od nekoliko sekundi do jedne minute. Posebnu pažnju naučnika privukla je izuzetna pravilnost njihovog pojavljivanja, što je ukazivalo na vrlo rijedak kosmički obrazac.
U početnoj fazi istraživanja uočen je samo crveni patuljak, ali se ubrzo pokazalo da se on pomiče naprijed i nazad velikom brzinom u istom ritmu kojim su stizali signali. Taj pokret je ukazivao na postojanje još jednog, u tom trenutku nevidljivog objekta. Analizom orbite ustanovljeno je da se radi o bijelom patuljku, izuzetno gustoj i kompaktnoj zvijezdi koja snažno utiče na magnetske procese u sistemu.
Upravo interakcija ova dva nebeska tijela proizvodi radio impulse koji, zahvaljujući stabilnosti sistema, stižu do Zemlje s gotovo savršenom pravilnošću, zbog čega su u početku djelovali kao da imaju određeni obrazac.
Naučnici ističu da su ovakvi spori i pravilni radio pulsovi izuzetno rijetki u svemiru. Sistem ILTJ1101 sada se posmatra kao svojevrsni prirodni laboratorij za proučavanje magnetskih polja zvijezda, ponašanja binarnih sistema, evolucije bijelih i crvenih patuljaka, kao i uslova u kojima nastaju snažni radio signali.
Iako se pokazalo da signali ne dolaze od izvanzemaljaca, istraživači navode da ovakvi kosmički sistemi mogu biti dragocjeni za razumijevanje načina na koji bi potencijalna komunikacija naprednih civilizacija mogla izgledati, ukoliko ikada bude zabilježena.
Datum i vrijeme objave: 30.11.2025 – 21:34 sati
